Puls Budownictwa

Od 16 miesięcy, czyli od czerwca 2020 r. średnia wartość kredyty mieszkaniowego, o jaką Polacy wnioskują do banków, jest w trendzie wzrostowym. Natomiast w trendzie spadkowym rozpoczętym od kwietnia 2021 r. znajduje się liczba osób starających się o kredyt mieszkaniowy, składając do banku wniosek kredytowy. Gdy tylko ceny na rynku nieruchomości spadną albo ustabilizują się, to przy malejącej liczbie osób wnioskujących o hipoteki, wartość BIK Indeksu na kredyty mieszkaniowe spadnie. W badaniu opinii na zlecenie BIK, przeprowadzonym w październiku br. na reprezentatywnej grupie Polaków, 31% osób potwierdziło, że informacja o podwyżce stóp procentowych zniechęca ich do zaciągania kredytu. Nadal jednak na rynku kredytów mieszkaniowych panuje optymizm. Chociaż listopadowe odczyty wskazują na powiew pesymizmu, przejawiający się spadkiem wartości udzielonych kredytów w porównaniu z poprzednimi miesiącami. Odporność rynku kredytów hipotecznych na zawirowania najlepiej ilustruje okres głębokiej pandemii ubiegłego roku. W pierwszych miesiącach pandemii mieliśmy duże spadki, popyt na kredyt zaczął się jednak odbudowywać już w lecie. Od czerwca ub. r. obserwowaliśmy stopniowy wzrost średniej kwoty wnioskowanego kredytu mieszkaniowego, co było konsekwencją wzrostu cen na polskim rynku nieruchomości i powrotu banków do 20% wymogu wkładu własnego, czyli do poziomu sprzed pandemii. Od lipca 2020 r., z wyjątkiem stycznia br., co miesiąc rośnie wysokość średniej kwoty wnioskowanego kredytu. W listopadzie br. ponownie został ustanowiony historyczny rekord na poziomie prawie 338 tys. zł. Choć Polacy nadal chętnie wykorzystują kredyt jako sposób finansowania zakupu nieruchomości, to z analiz BIK wynikają dwa przeciwstawne zjawiska. Przy rosnącej średniej kwocie wnioskowanego kredytu, spada liczba osób wnioskujących o kredyt mieszkaniowy. Pytanie, w jakim stopniu wpłynie to na rynek kredytów mieszkaniowych w 2022 r. - Od szczytu w marcu 2021 r. w ujęciu m/m widzimy comiesięczny spadek liczby wnioskodawców, co przekłada się na spadek popytu na hipoteki w ujęciu ilościowym. Popyt mierzony wartością kwot z wniosków kredytowych jest w silnym trendzie wzrostowym. Jednak w przypadku stabilizacji lub spadku cen na rynku nieruchomości oraz gdy liczba wnioskodawców nadal będzie spadała, to przestanie rosnąć średnia wartość wnioskowanego kredytu. W konsekwencji spadnie popyt nie tylko w ujęciu liczbowym, ale i wartościowym. To z kolei wyhamuje a nawet zmniejszy akcję kredytową w ujęciu wartościowym. Innym ważnym czynnikiem, który może osłabić zainteresowanie Polaków kredytami, to kolejne podwyżki stóp procentowych. Oznacza to wprost niższą zdolność kredytową dla osób ubiegających się o finansowanie w bankach – wyjaśnia prof. Waldemar Rogowski, główny analityk Biura Informacji Kredytowej. - BIK obserwuje z uwagą rynek hipotek, prowadząc analizy predykcyjne za pomocą m.in. Indeksu Popytu (PKM). Jest to narzędzie informujące o poziomie popytu w ujęciu wartościowym. Z uwagi na specyfikę udzielania kredytów mieszkaniowych, gdzie od złożenia wniosku do decyzji kredytowej mija ok. 2 miesięcy, więc dopiero wówczas odczyt BIK Indeksu pokazuje wpływ na akcję kredytową – dodaje prof. Rogowski.

Panattoni zrealizuje w Bydgoszczy obiekt typu BTS o powierzchni 140000 mkw. dla platformy internetowej Zalando. To największa umowa najmu zawarta w tym roku. Inwestycja przejdzie certyfikację BREEAM na poziomie „excellent”. Deweloper Panattoni rozpoczął współpracę z Zalando, europejską platformą internetową. W ramach inwestycji powstanie ponad 140000 mkw. nowoczesnej powierzchni logistycznej oraz biurowej – budynek biurowy będzie miał trzy kondygnacje. Powstanie też łącznik pomiędzy halą magazynową i obiektem dla kierowców, a także place manewrowe, drogi i parkingi. Zatrudnienie znajdzie tu docelowo do 3,5 tysiąca osób. – Popyt na powierzchnie dedykowane sektorowi e-commerce jest olbrzymi, bo szybko rośnie liczba klientów różnych platform zakupowych. W ubiegłym roku w Europie było 480,9 mln użytkowników handlu elektronicznego. Przewiduje się, że do końca tego roku, liczba ta wzrośnie do 507 mln. Nowe obiekty pod e-commerce nie tylko muszą obsłużyć rosnący wolumen zamówień, ale wymagają też wyższej jakości oraz przystosowania do prac większej liczby osób. Ich projektowanie powinno też uwzględnić nowe wydajne systemy magazynowania, pakowania i zwrotów, jak również niezbędną infrastrukturę budowlaną potrzebną do przyjęcia nowych technologii stosowanych przez przemysł – komentuje Mathieu Giguere, Managing Director działu European Cross Border Team w Panattoni. Budowa nowego centrum logistycznego Zalando w Bydgoszczy ruszy z początkiem nowego roku, a jej zakończenie planowane jest na drugi kwartał 2023 r. Inwestycja przejdzie certyfikację w systemie BREEAM na poziomie „excellent”. Rozwiązania proekologiczne obejmą m.in. wzmocnioną izolację termiczną budynków, stacje ładowania samochodów elektrycznych, gromadzenie i redystrybucję wody deszczowej, inteligentne systemy zarządzania, zieleń, strefy wypoczynkowe oraz inne udogodnienia poprawiające samopoczucie przyszłych użytkowników. To nie jedyna inwestycja Zalando w Polsce. Powstające już centrum logistyczne w zlokalizowanych pod Bydgoszczą Białych Błotach zajmie ponad 100 000 mkw. i zapewni dodatkową powierzchnię magazynową. W tej lokalizacji powstanie około 800 miejsc pracy. Otwarcie centrum logistycznego zaplanowano na marzec 2022 roku. Aktualnie Zalando dysponuje w Polsce obiektami w Gryfinie, Olsztynku i Głuchowie.

Dobiegł końca proces dialogu społecznego w związku z toczącymi się procesami inwestycyjnymi na terenie Młodego Miasta w Gdańsku. Spotkania, których inicjatorem jest prof. Piotr Lorens, Architekt Miasta Gdańska, miały formę debat, warsztatów, dyskusji i wykładów, w których udział wzięli architekci, mieszkańcy, miejscy aktywiści, ale również sami inwestorzy. Proces prowadzony był przez gdańską organizację pozarządową Inicjatywa Miasto, która podjęła się zadania przeanalizowania potrzeb i interesów wyjątkowo zróżnicowanych środowisk. – Postawione przed nami za zadanie polegało na zmapowaniu opinii wszystkich interesariuszy – mówi Piotr Czyż, prezes stowarzyszenia Inicjatywa Miasto. Dominującym wątkiem warsztatów było zagadnienie dostępności, zarówno przestrzennej jak i mentalnej. Według uczestników na Młodym Mieście muszą powstać rozwiązania, które będą zapraszać, a cały kontekst przestrzenny powinien zapewniać otwartość na każdego. Drugim często pojawiającym się wątkiem była potrzeba ożywienia szlaków wodnych i terenów nadwodnych w formie bulwarów z punktami usługowymi i gastronomicznymi położonymi wzdłuż przyszłego szlaku spacerowego nad wodą. Uczestnicy wskazali, że powinny powstać rozwiązania stanowiące magnes dla środowiska żeglarskiego i sprzyjające rozwojowi kultury żeglarskiej. Równie istotną kwestią jest potrzeba zachowania dziedzictwa i autentycznego charakteru poprzemysłowej dzielnicy. Uczestnicy wskazywali na istotne lokalizacje związane z historią, które powinny zostać zachowane. W dalszej kolejności jako istotne potrzeby zostały określone kwestie kształtowania zieleni oraz sieci infrastruktury społecznej. Interesariusze wskazali na potrzebę stworzenia strategii kształtowania terenów zielonych i rekreacyjnych, która wytyczy standardy łączenia przestrzeni publicznych z układami przyrodniczymi dzielnicy, wspomoże retencję, zapewni zachowanie bioróżnorodności terenu, jak również przyczyni się do zachowania otwartego oraz inkluzywnego charakteru dzielnicy. Uczestnicy warsztatów wskazali na dobrze rozwiniętą w przeszłości na terenach Stoczni Gdańskiej sieć obszarów zielonych, co zostało również zweryfikowane poszukiwaniami w dokumentacji zdjęciowej na temat Stoczni Gdańskiej. Tereny te posiadały celowo zaprojektowane zielone aleje drzew oraz reprezentacyjne zieleńce jak i sieć nieformalnie powstających ogrodów utrzymywanych przez pracowników Stoczni. Problematyka ta nie została dostatecznie rozpoznana i obecnie nie ma na ten temat opracowań, choć jest ona ważna dla budowania wizji rozwoju terenów postoczniowych jako przyjaznych i dobrze przemyślanych przestrzeni miejskich. Kolejnym ustaleniem jest potrzeba tworzenia Młodego Miasta jako miejskiej dzielnicy wielofunkcyjnej bez dominującej i skupionej w wydzielonych częściach dzielnicy funkcji. Usługi podstawowe powinny być rozproszone po całym terenie i uzupełnione miejscowymi obiektami o odmiennym charakterze: rekreacji i zieleni, usług ponadpodstawowych i kultury. Krzysztof Sobolewski, prezes zarządu Stocznia Centrum Gdańsk zapowiedział uruchomienie otwartych spotkań dla mieszkańców, w ramach których zaprezentowana zostanie im nowa koncepcja zabudowy Półwyspu Drewnica i dawnej Stoczni Schichaua. – Inicjatywa Architekta Miasta Gdańska to niewątpliwy sukces – podkreśla Krzysztof Sobolewski. – Wiele podniesionych tu wątków uwzględnimy w naszych działaniach. Już obecnie dyskutujemy z gdańskimi ekspertami i ruchami miejskimi jak zagospodarować nasz teren, jakie wprowadzić tu funkcje i szereg ustaleń z warsztatów przekażemy architektom, którzy pracują nad koncepcją zabudowy. Z przyjemnością zapraszam na dialog i warsztaty na skalę naszego projektu, które ruszą już pod koniec stycznia. Będą one realizowane w bardzo zbliżonej formule, jak spotkania organizowane przez Miasto Gdańsk. Liczę, że nasze ustalenia będą równie wartościowe, jak te, z którymi właśnie mieliśmy okazję się zapoznać.

Inwestycja szacowana na ponad 30 mld zł ma już określoną lokalizację. Spółka CPK przedstawiła preferowany obszar pod budowę Portu Solidarność. Teren przyszłego gigantycznego lotniska to ok. 41 km kw. w obrębie gmin Baranów, Teresin i Wiskitki w województwie mazowieckim. Zaprezentowana preferowana lokalizacjaPortu Solidarność jest ograniczona od północy miejscowościami Szymanów i Kaski, od zachodu przebiega częściowo między miejscowościami Maurycew w Teresinie i Aleksandrów w Wiskitkach, na południu m.in. przez Janówek i Stary Drzewicz, a od wschodu granicą jest ul. Południowa w Starej Pułapinie. Zawężony obszar ma powierzchnię ok.41 km kw.i zajmuje północno-zachodniączęść terenu o wielkości ok. 75 km kw. z tzw. rozporządzenia obszarowego, które weszło w życie w połowie tego roku. Obszar preferowanej lokalizacji Portu Solidarność obejmuje: na terenie gminy Baranów miejscowości: Kaski i Nowa Pułapina(częściowo) oraz Buszyce, Drybus, Wyczółki, Strumiany Dolne i Górne(w całości), na terenie gminy Teresin: Elżbietów i Szymanów(częściowo) oraz Maurycew, Pawłówek i Skrzelew(w całości), na terenie gminy Wiskitki: Janówek, Nowy Drzewicz, Nowy Oryszew, Oryszew-Osada i Stary Drzewicz(częściowo) oraz Duninopol, Podbuszyce, Podoryszew i Stara Wieś(w całości). Na tym obszarze znajduje się ok. 3 800 działek z ok. 520 budynkami mieszkalnymi. Obszar został wyznaczony na podstawie analizy wielokryterialnej, w której zostały uwzględnione m.in. czynniki techniczne i biznesowe, a przede wszystkimspołeczne i środowiskowe. Wpracach nad wyznaczeniem lokalizacji brali udział zarówno eksperci spółki CPK, jak i doradcy zewnętrzni, np. konsultanci ds. master planu, ochrony środowiska i badań terenowych, a także doradca strategiczny, czyli spółka IIAC zarządzająca Lotniskiem Incheonw Seulu. – Mamy świadomość, że z punktu widzenia mieszkańców prace nad wskazaniem tej lokalizacji trwały długo. Dzięki nim udało się jednak ograniczyć, jak tylko to możliwe, ingerencję w życie mieszkańców iuwzględnić w maksymalnym stopniu ochronę przyrody. Podczas postępowania środowiskowego, którego początek planujemy na przyszły rok, ustalona zostanie finalna lokalizacja– mówiMikołaj Wild, prezes CPK. Preferowana lokalizacja lotniska zostanie w przyszłym roku uszczegółowiona w ramach dalszych prac nad master planem. Ostateczna decyzja o lokalizacji Portu Solidarność zostanie określona w decyzji środowiskowej, a następnie w decyzji lokalizacyjnej. Po jej wydaniu spółka CPK przejdzie do pozyskiwania tych nieruchomości, które do tej chwili nie będą jeszcze w jej posiadaniu. Spółka CPK zachęca mieszkańców terenu inwestycji żeby, uprzedzając etap wywłaszczeń, przystąpili do Programu Dobrowolnych Nabyć (PDN). W ramach PDN można dobrowolnie sprzedać nieruchomość lub uzyskać działkę zamienną. Dotychczas zgłosiło się do niego ponad 200 właścicieli, zrealizowano też pierwsze transakcje. Do spółki zgłaszają się kolejni zainteresowani, a w przygotowaniu są następne transakcje, które powinny zostać zawarte jeszcze w tym roku.

Trei otworzył park handlowy w podwarszawskim Radzyminie. Nowy Vendo Park zlokalizowany jest przy ul. Jana Pawła II. W obiekcie o powierzchni ponad 2000 mkw. działają cztery sklepy. Wartość inwestycji to 3,1 mln euro. Vendo Park w Radzyminie został w całości skomercjalizowany jeszcze przed otwarciem. W gronie najemców znalazły się takie marki jak KiK, Media Expert, a także drogeria Rossmann oraz Zakłady Mięsne Stanisławów. Park handlowy, który powstał w bezpośrednim sąsiedztwie dyskontu spożywczego Lidl, został wybudowany na działce o powierzchni 5200 mkw. Obiekt, ze względu na swoją powierzchnię, mieści się w kategorii centrów convenience. – W województwie mazowieckim łącznie posiadamy już osiem parków handlowych i doskonale wiemy, że odpowiedni format i dobór najemców to klucz do sukcesu tego typu projektów. Vendo Park w Radzyminie to ostatni otwierany obiekt z zaplanowanych na ten rok. Z dumną mogę powiedzieć, że przewyższyliśmy zakładane tempo wzrostu – 2021 zamykamy wynikiem ośmiu nowych Vendo Parków, rozbudowaliśmy również obiekt w Pułtusku, a w realizacji mamy już kolejne projekty. Silna pozycja naszych produktów, które są stabilnym aktywem inwestycyjnym, sprawiła, że pozyskaliśmy kapitał na dalszą, wzmożoną ekspansję naszej sieci Vendo Park w Polsce – komentuje Jacek Wesołowski, dyrektor zarządzający Trei Real Estate Poland. Tylko w tym roku Trei dostarczył na polski rynek obiekty handlowe w Zielonce, Myśliborzu, Koszalinie, Piekarach Śląskich, Oświęcimiu, Inowrocławiu, Radzyminie i Chorzowie. Ostatni z nich deweloper zrealizował wspólnie z inwestorem Patron Capital. W ramach zawartej z nim spółki joint venture Trei planuje budowę kolejnych kilkunastu Vendo Parków o wartości 140 mln euro. Dwa projekty – w Otwocku oraz Skarżysku-Kamiennej są w trakcie budowy, a kolejne – zlokalizowane w Łapach i Siedlcach znajdują się na etapie przygotowania projektowego. Firma Trei Real Estate, z siedzibą w Niemczech, rozwija sieć Vendo Parków w Polsce, Czechach i na Słowacji. Łącznie powstało już 39 obiektów, z czego aż 29 zlokalizowane jest w naszym kraju.

Spółka Polskie Domy Drewniane w planach na 2022 rok ma rozpoczęcie deweloperskich inwestycji m.in. w Pułtusku oraz Środzie Śląskiej. Zamierza również podjąć współpracę z gminami i budować w technologii drewnianej przedszkola iżłobki. – Dobrym prognostykiem dla rynku budownictwa, w tym również drewnianego, jest wzrost zainteresowania klientów indywidualnych nowymi rozwiązaniami. Widzieliśmy to wyraźnie w 2021 roku i ten trend będzie się umacniał. Kupujący dom czy mieszkanie klienci zwracają uwagę na to, żeby zastosowane materiały były bezpieczne, a rozwiązania nowoczesne. Dlatego można się spodziewać, że zainteresowanie budownictwem drewnianym wzrośnie. Na razie nadal jest niszowe. Z danych GUS podsumowujących trzeci kwartał br. wynika, że budynki w konstrukcjach drewnianych to zaledwie 1 proc. wszystkich budowanych obiektów. – komentuje Tomasz Szlązak, prezes PDD. W 2021 roku spółka zrealizowała dwie pierwsze inwestycje w Łodzi i Choroszczy. Oba osiedla powstały w niecałe 12 miesięcy. PDD otrzymało również pozwolenie na budowę wPułtusku, gdzie zamierza zrealizować osiedle na ok. 80 mieszkań. Natomiast wŚrodzie Śląskiej rozstrzygnięto konkurs na realizację pierwszego tak dużego osiedla w Polsce wybudowanego w technologii prefabrykowanego szkieletu drewnianego. W planie jest ponad 1,5 tys. mieszkań. – W ostatnim kwartale mijającego roku wdrożyliśmy również rozwiązanie, jakim jest najem z opcją dojścia do własności. Wiemy bowiem doskonale, że problemem dla osób, które chcą kupić nieruchomość, jest często brak środków na wkład własny. Najem z opcją dojścia do własności to produkt, który niweluje problem braku środków na wkład własny. W naszej propozycji włączamy kwotę niezbędną na uzbieranie wkładu własnego do miesięcznego czynszu za wynajem. Widzimy ogromne zainteresowanie tym produktem, dlatego będziemy go rozwijać w kolejnym roku – mówi Tomasz Szlązak. W 2022 roku PDD zamierza podjąć współpracę z gminami i wybudować ok. 10 przedszkoli iżłobków, które będą wykonane w technologiach drewnianych. – Na Europejskim Kongresie Samorządów mieliśmy okazję porozmawiać z przedstawicielami wielu polskich gmin i z ich deklaracji wynika, że istnieje duże zapotrzebowanie na tego typu rozwiązania. Gminy zaczynają rozumieć wyższość technologii drewnianej, bo tego typu budynki muszą być przyjazne i zdrowe dla użytkownika. To zapewnia drewno – podkreśla prezes PDD.

Firma Warimpex rozpoczęła budowę kolejnego biurowca w Krakowie. Obiekt Mogilska 35 Office to ok. 11 000 mkw. powierzchni, za prace ziemne odpowiada firma Keller. Firma Warimpex rozpoczęła prace budowlane obiektu Mogilska 35 Office. Nowy biurowiec stanie pod adresem Mogilska 35 w krakowskiej dzielnicy Grzegórzki. Jego projekt architektoniczny, za który odpowiada OP Architekten, wpisuje się w otoczenie i charakteryzuje się wykorzystaniem wysokiej jakości materiałów. Nie zabraknie też szeregu rozwiązań przyjaznych środowisku naturalnemu, które podlegać będą ekologicznej certyfikacji BREAAM. Mogilska 35 Office będzie składać się z sześciu kondygnacji biurowych, a na parterze biurowca znajdą się lokale handlowo-usługowe dostępne także dla okolicznych mieszkańców. W części biurowej powierzchnia pięter wyniesie od 1,2 tys. do 1,9 tys. mkw. Pod budynkiem zaplanowano 264 miejsca parkingowe zlokalizowane na dwóch poziomach oraz parkingi rowerowe wraz z szatniami i prysznicami. Termin oddania budynku przewidziano na pierwszą połowę 2023 roku. Również w Krakowie Warimpex podpisał niedawno umowę najmu ostatniej wolnej powierzchni biurowej w Mogilska 43 Office. Tym samym biurowiec jest już w pełni wynajęty. Międzynarodowa firma dostarczająca oprogramowanie do zarządzania płacami w chmurze wynajęła około 300 mkw. powierzchni na 6 piętrze biurowca. – Bardzo cieszy nas fakt, że 100% powierzchni w Mogilska 43 Office znalazło najemców. Dzięki świetnej lokalizacji i przestrzeni biurowej spełniającej wysokie wymagania lokalnego i międzynarodowego biznesu, inwestycja od początku cieszyła się dużym zainteresowaniem. Jestem przekonany, że ten sukces podzieli także nasza kolejna propozycja biurowa Mogilska 35 Office, w której jeszcze większy nacisk położymy na rozwiązania ekologiczne i zwiększające komfort użytkowników – powiedział Franz Jurkowitsch, prezes spółki Warimpex.