Puls Budownictwa

Ceny materiałów budowlanych będą stale rosły, bo już teraz zaczyna brakować surowców do ich produkcji, a terminy dostaw są przesuwane. Do problemów branży trzeba też dołożyć zmiany podatkowe, które wprowadzają niepewność w prowadzeniu firm. I choć wszystko wskazuje na to, że w tym roku utrzyma się wyjątkowo wysoki popyt na usługi budowlane, to coraz wyższe koszty realizacji i karuzela cenowa zmusi część firm do rewizji swoich planów – wynika z analizy przygotowanej przez Stowarzyszenie Wykonawców Elewacji. – Zalewa nas lawina zapytań owycenę, bo uzyskanych pozwoleń na budowę pod koniec poprzedniego roku było wyjątkowo dużo. Trudno dziś jednak o dokładne oszacowanie kosztów realizacji zleceń, tak, by za kilka miesięcy nie trzeba było dokładać własnych pieniędzy. Na gigantyczne skoki cenowe wpływają inflacja, podwyżki cen prądu, gazu i paliwa, które przekładają się na ceny materiałów budowlanych i ich transportu – mówi Grzegorz Tymoszewski, prezes Stowarzyszenia Wykonawców Elewacji i dodaje, że branża budowlana jeszcze nigdy nie była w podobnej sytuacji. W tym roku zdecydowanie wzrośnie cena chemii budowlanej. Ma to związek z rosnącymi kosztami komponentów do produkcji. Podwyżki mogą sięgnąć nawet 40%! Z kolei ceny profilów do dociepleń wzrosły średnio o 8%, choć można spotkać się z podwyżką o 25%. Szczególnie dotkliwy jest dla budowlanki skok ceny wełny elewacyjnej. Obecnie za metr kwadratowy trzeba zapłacić 100% więcej w porównaniu do lutego 2021 r. A jak podkreślają eksperci ze Stowarzyszenia Wykonawców Elewacji dalsze wzrosty są tylko kwestią czasu. Do tego dochodzą braki surowców do produkcji materiałów budowlanych. W tym roku problemem będzie mała dostępność polistyrenu, wykorzystywanego do produkcji styropianu. To z pewnością przełoży się na jego cenę i terminowe dostawy. Jego cena wzrosła o 110% w stosunku do marca 2021 r. Teraz metr sześcienny kosztuje od 3, do nawet 30 zł więcej niż jeszcze kilka tygodni temu, a na złożenie zamówienia trzeba poczekać do początku lutego, bo wcześniejszych zleceń producenci nie przyjmują. Z koeli za rusztowania płaci się teraz 30% więcej. Eksperci SWE podkreślają, że sytuację na rynku utrudniają też zmiany podatkowe. – Dla części firm to prawdziwa rewolucja, bo w wielu przypadkach trzeba będzie przyjąć inne formy opodatkowania izastanowić się, jakie rozwiązanie będzie najlepsze, a przepisy są skomplikowane – tłumaczy Tymoszewski. – Stałym problemem jest też brak pracowników, co przekłada się na trudności z terminową realizacją zleceń. Sytuację pogarsza też ogromne zróżnicowanie stawek wynagrodzenia. Najgorzej jest wWarszawie. Stawki w Poznaniu, Gdańsku czy Wrocławiu są o 15-20% większe niż w stolicy. I to przy takim samym poziomie kosztów – mówi Adrian Królikowski z firmy LUKAD, wykonawcy elewacji.

Adgar Poland zwiększył w 2021 r. całkowity metraż powierzchni biurowej w swoich warszawskich lokalizacjach o 7 proc. Spółka poszukuje w stolicy obiektów biurowych pod kolejne inwestycje związane z gruntowną modernizacją. W maju 2021 roku, Adgar Poland kupił obiekt PDT Wola, zwiększając liczbę swoich warszawskich budynków biurowych do 11. Wolumen powierzchni biurowej wzrósł o 7 proc. i wynosi dziś 119 tys mkw. Spółka ma ambitne plany rozwojowe i nie koncentruje się już wyłącznie na budowaniu swojej oferty w biznesowych częściach stolicy: na Mokotowie i Ochocie. – Adgar cały czas poszukuje ciekawych nieruchomości w Warszawie, żeby poszerzyć swoje portfolio. Interesują nas dobrze zlokalizowane budynki biurowe, którym możemy nadać tzw. drugie życie, przeprowadzając gruntowną modernizację i dostosowując je do potrzeb naszych klientów - mówi Monika Szelenberger, Head of Leasing & Asset Management w Adgar Poland. Adgar Poland w 2021 roku rozwijał autorski koncept najmu elastycznego. Wynika to z uważnej obserwacji zmieniających się trendów i oczekiwań najemców, którzy w zarządzaniu kadrami coraz powszechniej korzystają z różnych form pracy hybrydowej. Jak wskazują również doświadczenia spółki, firmy często wybierają tę formę najmu w trakcie oczekiwania na zakończenie prac modernizacyjnych i aranżacyjnych docelowych powierzchni biurowych. Koncept Flexi Lease łączy zalety rozwiązań typowych dla coworkingów z potrzebą posiadania własnej, wydzielonej przestrzeni na elastycznych warunkach najmu. W ramach usługi każdy najemca ma możliwość wynajęcia gotowego, w pełni funkcjonalnego i wyposażonego biura, bądź miejsca, które będzie mógł samodzielnie zaaranżować. Najemcy mają także dostęp do części wspólnych - przestronnej kuchni czy strefy relaksu. W ubiegłym roku koncept Flexi Lease wdrożono w budynku Adgar Plaza One. Do wynajęcia przeznaczono 1600 mkw. powierzchni, podzielonej na trzy biura o łącznej liczbie 180 stanowisk. Przestrzeń może być wykorzystana przez jednego najemcę lub trzy niezależne od siebie firmy. Od trzech lat koncept ten jest dostępny w biurowcu Adgar Plaza B, a także w Adgar Wave na Służewcu, w którym w 2020 roku oddano do dyspozycji najemców 42 kameralne biura na 158 stanowisk do pracy. – Jak wskazują badania, do 2030 roku udział elastycznych przestrzeni w całościowej ofercie powierzchni biurowej wzrośnie globalnie z dzisiejszych 3 proc. do aż 30 proc. Trend ten jest coraz bardziej widoczny również na warszawskim rynku i z pewnością będziemy wzmacniać naszą konkurencyjność poprzez rozwój i wdrażanie kompleksowych rozwiązań flexi, dostosowanych do oczekiwań najemców – dodaje Monika Szelenberger.

Spółka deweloperska Strabag Real Estate kupiła w Krakowie, na nowym dla sobie rynku, teren o powierzchni 80 000 mkw. Na pozyskanej działce znajduje się budynek dawnej galerii handlowej Plaza. W jego miejscu powstanie nowoczesny kompleks kilku obiektów. Do tej pory firma Strabag Real Estate zrealizowała i oddała w Warszawie do użytku m.in. projekt biurowy Astoria oraz hotel dla operatora Motel One. W 2019 r. deweloper kupił działkę z biurowcem Atrium International w centrum stolicy, a finalizując przejęcie gruntu na Dąbiu w Krakowie, rozpoczyna ekspansję na rynki regionalne. – Pozyskaliśmy bardzo atrakcyjną lokalizację pod naszą pierwszą inwestycję w Krakowie. Zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, planujemy wybudować tutaj kompleks wielofunkcyjny, który liczył będzie kilka budynków. Przedsięwzięcie znajduje się na wczesnym etapie planowania. Analizujemy aktualnie różne warianty zabudowy, aby wybrać jak najkorzystniejsze dla tej części Krakowa rozwiązanie. Ponad 30% działki stanowią tereny zielone wraz ze stawem Dąbskim. Chcemy w pełni wykorzystać potencjał tego terenu, wkomponować tu funkcjonalny projekt deweloperski oparty na nowoczesnej architekturze oraz otwartości na lokalną społeczność i stałych bywalców tej okolicy – komentuje Łukasz Ciesielski, dyrektor zarządzający spółki deweloperskiej Strabag Real Estate w Polsce. Zakupiona przez dewelopera działka położona jest we wschodniej części Krakowa, u zbiegu al. Pokoju i ul. Stanisława Lema. Należąca do Peakside Capital Advisors galeria handlowa Plaza, która znajduje się w tym miejscu, zakończyła swoją działalność we wrześniu ubiegłego roku. Według planu zagospodarowania przestrzennego dla tego obszaru mogą tam powstać usługi, a więc na przykład kompleks biurowy. – Planujemy rozbiórkę dawnej galerii i wzniesienie nowej zabudowy. Proces budowlany będziemy prowadzić w sposób wyjątkowo ostrożny ze względu na staw Dąbski zlokalizowany na terenie naszej działki. To niezwykle wartościowy, bioróżnorodny użytek ekologiczny o powierzchni ponad 20 000 mkw. Współpracujemy z ekspertami, w tym hydrologami, aby odpowiednio zabezpieczyć jakość wód w zbiorniku i chronić występujące tu gatunki ryb, roślin i ptaków. Zadbamy także o teren wokół stawu. Chcemy zachować naturalny charakter tego miejsca w nienaruszonym kształcie i jednocześnie pozostawić je dostępnym dla lokalnej społeczności. Powstaną tam dodatkowe miejsca odpoczynku i elementy małej architektury zachęcające do spędzania czasu w tej urokliwej okolicy – dodaje Łukasz Ciesielski. Deweloper analizuje potrzeby komunikacyjne i przyzwyczajenia pieszych, rowerzystów oraz osób z niepełnosprawnościami poruszających się na co dzień w pobliżu zakupionego terenu. Popularna wśród mieszkańców kładka znajdująca się na wysokości przystanków komunikacji miejskiej, stanowiąca wygodny skrót, została w ubiegłym roku wyłączona z użytkowania w chwili zamknięcia centrum handlowego. W ramach nowej inwestycji, deweloper zapowiada jej modernizację i oddanie do użytku.

Inwestorzy indywidualni zapisali się na wszystkie oferowane przez Echo Investment obligacje serii K. Deweloper wyemituje papiery o łącznej wartości nominalnej 50 mln zł. Pozyskane fundusze zamierza wykorzystać przede wszystkim na finansowanie rozwoju biznesu mieszkaniowego. Echo Investment emituje obligacje dla inwestorów indywidualnych od 2014 r. Do tej pory uplasowało wśród nich papiery o łącznej wartości ponad 630 mln zł, z czego 334 mln zł nadal jest przedmiotem obrotu na giełdzie, a pozostałe zostały wykupione w terminach zapadalności. Zapisy na obligacje serii K rozpoczęły się 10 stycznia i trwały do 21 stycznia 2022 r. Przyjęto zapisy na ponad 233 mln złotych. – Cieszymy się, że emisja skierowana do inwestorów indywidualnych spotkała się z tak dużym zainteresowaniem. Jest to dowód zaufania jakim inwestorzy darzą Echo Investment, strategię spółki i jej projekty. Pieniądze pozyskane z emisji obligacji planujemy wykorzystać przede wszystkim na finansowanie rozwoju biznesu mieszkaniowego. Nasza grupa ma obecnie bank ziemi na blisko 15 tys. mieszkań do realizacji w kilku najbliższych latach. Dzięki naszemu doświadczeniu, znakomitym projektom, renomie oraz przy sprzyjających warunkach na rynku, jesteśmy w stanie zwiększać nasze udziały w rynku przy utrzymaniu wysokiej marży na projektach – mówi Maciej Drozd, wiceprezes Echo Investment ds. finansowych. Strategia Echo Investment zakłada dalszy rozwój w sektorze mieszkań na sprzedaż oraz na wynajem, przy zachowaniu dużej skali działalności w nieruchomościach komercyjnych. W ostatnich latach, poprzez wzrost organiczny oraz przejęcie Archicomu, Grupa Echo Investment stała się jednym z pięciu największych deweloperów sprzedających mieszkania w Polsce. Celem spółki jest dalsze umacnianie pozycji, przy utrzymaniu wysokiego poziomu marży na projektach. Wartość aktywów Echo Investment na koniec trzeciego kwartału 2021 r. wyniosła blisko 6,8 mld zł i była o 25% wyższa niż na koniec 2020 r. Wartość aktywów mieszkaniowych wzrosła w tym czasie prawie dwukrotnie, co wynika w dużej mierze z przejęcia Archicomu. Po trzech kwartałach 2021 r. Grupa wypracowała 117 mln zł zysku netto.

Architekci z Roark Studio mieli pracowity rok. W 2021 roku zespół pracowni uzyskał 7 pozwoleń na budowę oraz przygotował 10 projektów wykonawczych. W tym roku zakończy się budowa 7 inwestycji, które narysowało Roark Studio, a w fazie projektowania ma m.in. trzy wieloetapowe osiedla mieszkaniowe. Wśród najważniejszych projektów, zrealizowanych przez Roark Studio w 2021 roku, znajdują się m.in. Chlebova zrealizowana dla NDI Development – prawdziwe wyzwanie ze względu na trudne położenie nad rzeką Motławą; Atrium Oliva, czyli wymagająca inwestycja Allcon Osiedla na styku historycznej zabudowy willowej i nowoczesnego centrum biurowego; Jagiellońska 13 - pierwszy mieszkaniowy projekt w Trójmieście, który już na etapie projektu otrzymał certyfikat BREEAM. – Dla naszych klientów zawsze ważne było dobre zorganizowanie procesu projektowego, terminowość oraz wysoka jakość architektury - to się nie zmieniło. Oczywiście coraz większe znaczenie mają kwestie środowiskowe oraz związane ze zdrowym, zrównoważonym projektowaniem – podkreśla Jakub Bladowski, założyciel i prezes zarządu Roark Studio. W 2021 roku Roark Studio zdobyło kolejną nagrodę European Property Award – za przebudowę Budynku Dyrekcji Stoczni Gdańskiej, inwestycje zaprojektowane przez pracownię zostały także docenione przez mieszkańców Trójmiasta. – Trójmiejski rynek jest niebywale ciekawy, ponieważ mamy tu do czynienia z trzema miastami o różnej charakterystyce, a przez liniowy układ jest kilka różnych centrów miejskich. Bliskość morza i Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego skutkuje dużą ilością lokalizacji, w których można projektować inwestycje o podwyższonym standardzie. Inwestorzy lokalni na rynku premium konkurują z ogólnopolskimi oraz zagranicznymi głównie jakością. Jest to dobra wiadomość dla mieszkańców Trójmiasta, a dla nas bodziec do ciągłego rozwoju i podnoszenia naszych kwalifikacji – tłumaczy Jakub Bladowski. W 2022 zostanie oddanych do użytkowania 7 inwestycji zaprojektowanych przez Roark Studio: Remiza (inwestor: Stocznia Cesarska Development), pierwszy etap projektu Gdańska (Invest Komfort), Opacka (Invest Komfort), III etap osiedla Nowe Kolibki (Invest Komfort), Villa Park (Upside Property), Gardenia (artLocum) oraz Chylońska Sto10 (Reapolis). W tym roku rozpocznie się budowa budynku mieszkalno-usługowego o powierzchni około 10 tys. mkw. w Gdańsku oraz osiedla o podobnej powierzchni w Gdyni. Roark Studio aktualnie projektują 3 nowe wieloetapowe inwestycje mieszkaniowe na terenie Trójmiasta, kilka projektów związanych z rewitalizacją budynków postoczniowych, wnętrza dużej przestrzeni biurowej w Gdańsku oraz kilka budynków w kluczowych punktach Gdańska. – W zakresie celów projektowych stoją przed nami ciekawe wyzwania: będziemy dalej wspierać inwestorów na terenach postoczniowych, przed nami kolejne projekty z rynku premium. Będziemy dalej rozwijać nasz dział wnętrzarski. Zapewne zdecydujemy się, jak co roku, na udział w co najmniej dwóch konkursach architektonicznych – podsumowuje Jakub Bladowski.

WBydgoszczy na terenie opowierzchni 3 hektarów powstanie nowoczesny kampus Akademii Muzycznej. W ośmiokondygnacyjnym gmachu znajdą się m.in. cztery sale koncertowe, trzy sale pomocnicze, przestrzenie dydaktyczne, restauracja idom studenta. Wykonawcą inwestycji o wartości 393 mln zł został Unibep. Kampus Akademii Muzycznej powstanie na terenach wokolicach glinianki pomiędzy ulicami Chodkiewicza oraz Kamienną w Bydgoszczy. Zaprojektowany przez pracownię Plus3 Architekci ośmiokondygnacyjny obiekt to 644 pomieszczenia, w tym sale: koncertowa symfoniczna, koncertowa kameralna, teatralno-operowa oraz sala koncertowa organowa. Budynek został zaprojektowany wstandardzie pasywnym, zmocnym naciskiem na wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz maksymalną efektywność energetyczną. – Budynek akademii jest obiektem bardzo złożonym funkcjonalnie ikryje wsobie przestrzenie oróżnych charakterach. Dlatego źródeł inspiracji było całkiem sporo. Na pewno mocno inspirowała nas bardzo abstrakcyjna, wręcz matematyczna natura samej muzyki – opowiada Krzysztof Bagiński, architekt wPlus3 Architekci. – Poza walorami architektonicznymi samego obiektu akademii na pewno wyjątkowa jest także jego lokalizacja. Nowa siedziba Akademii Muzycznej wBydgoszczy zostanie otoczona nowoczesnym parkiem służącym nie tylko rekreacji, ale iwielu plenerowym wydarzeniom. Sercem tego parku stanie się naturalny zbiornik wodny, wktórym odbijają się południowe, szklane fasady budynku. Do nowego gmachu Akademii Muzycznej zostanie przeniesiona działalność uczelni, zlokalizowana do tej pory wośmiu budynkach na terenie Bydgoszczy. Budowa kampusu uczelni pochłonie blisko 400 mln zł i zostanie całkowicie sfinansowana z budżetu państwa. Wykonawca - firma Unibep rozpocznie prace budowlane 26 stycznia. Dla firmy to jeden znajwiększych kontraktów na realizację tego typu inwestycji. – Byliśmy generalnym wykonawcą Opery iFilharmonii Podlaskiej oraz Filharmonii Świętokrzyskiej. Nie marnujemy czasu ijuż 26 stycznia wchodzimy na plac budowy. Dołożymy wszelkich starań, by obiekt został oddany wzałożonym terminie ibudżecie – podkreśla Leszek Gołąbiecki, prezes Unibepu.

Ideal Idea Formad rozpoczął budowę III etapu City Parku na pograniczu Warszawy i Raszyna przy ul. Mieczysława Słowikowskiego 81. Deweloper zrealizuje dwie hale na potrzeby magazynowe, produkcyjne i laboratoryjne. Po oddaniu do użytkowania, i po stuprocentowej komercjalizacji, magazynowo-biurowych hal H1 i H2 etapu I oraz hal H3 i H4 etapu II obecnie rusza budowa kolejnych dwóch hal – H5 i H6 – etapu III. Dwa pierwsze etapy pozwoliły wynająć ponad 20 tys. mkw. magazynów i biur w standardzie klasy A. Po obecnej rozbudowie właścicielem całego City Parku nadal pozostanie Ideal Idea Formad. – W Warszawie i okolicach ziemi inwestycyjnej pod parki logistyczne jest mało i wciąż coraz mniej. Łatwe tereny już się skończyły. Jesteśmy wprawdzie silnie zaangażowani obecnie w inwestycje logistyczne na Dolnym Śląsku, ale mimo to nie porzucamy Warszawy, a wręcz przeciwnie, dynamicznie wracamy na nasz macierzysty rynek z nowymi projektami, które mamy zaplanowane aż do roku 2025 – komentuje Jędrzej Dużyński, właściciel City Parku w Raszynie. Etap III Ideal Idea City Parku będzie, jak dwa poprzednie, budowany w formule spekulacyjnej. Stanie tuż przy dotychczasowym City Parku pod tym samym adresem. Na nowy etap złożą się dwie hale – H5 i H6. Ze względu na kształty działek inwestycyjnych będą one różniły się powierzchniami i wielkością modułów. Pierwsza z nich, H5 zaoferuje 6 tys. mkw. powierzchni magazynowych i biurowych. Będzie miała powtarzalne moduły po ok. 550 mkw. magazynu i ok. 130 mkw. biura. Hala H6 zajmie 3 tys. mkw. - największy moduł będzie miał 1100 mkw. magazynu i 160 mkw. biura, zaś najmniejszy nieco ponad 400 mkw. magazynu i ok. 140 mkw. biura. Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie hal H5 i H6 spodziewane jest na przełomie października i listopada. Ideal Idea Formad ma już wybranego asesora certyfikującego w ramach wielokryterialnego systemu oceny budynków BREEAM i pełni on na razie funkcję doradczą. Inwestycja będzie certyfikowana dopiero po jej całkowitym ukończeniu i uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie. Tymczasem inwestor cały czas prowadzi działania zmierzające do zwiększenia punktacji w ramach BREEAM. Zaplanowane są m.in. stacje ładowania samochodów elektrycznych, dodatkowe parkingi dla rowerów i farma fotowoltaiczna wyposażona w nowoczesne instalacje wodorowe.